Wstęp – temat, który łączy przyjemność i świadomość
Seks oralny jest częścią życia seksualnego wielu osób – zarówno w związkach heteroseksualnych, jak i jednopłciowych. Dla wielu to wyraz bliskości, intymności i eksploracji przyjemności. Niestety, wokół tej formy aktywności seksualnej narosło wiele mitów – również dotyczących jej bezpieczeństwa.
Czy seks oralny może prowadzić do zachorowania na raka? Tak – i warto o tym mówić, bez straszenia, ale z edukacyjną intencją.
Związek między HPV a rakiem jamy ustnej i gardła
Głównym zagrożeniem w kontekście seksu oralnego jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV – Human Papillomavirus). Choć większość ludzi kojarzy go z rakiem szyjki macicy, to nie jedyne ryzyko.
Co wiemy z badań?
Według badań opublikowanych w Journal of Clinical Oncology, aż 70% przypadków raka jamy ustnej, gardła i migdałków u osób poniżej 60. roku życia wiąże się z zakażeniem HPV typu 16 – przenoszonym głównie drogą oralno-genitalną.
Badania CDC (Centrum Kontroli Chorób, USA) wykazały, że około 10% mężczyzn i 3,6% kobiet w USA ma aktywne zakażenie HPV w obrębie jamy ustnej.
Ryzyko wzrasta u osób, które miały wielu partnerów seksualnych oraz uprawiały seks oralny bez zabezpieczenia.
Jak dochodzi do zakażenia HPV w czasie seksu oralnego?
HPV przenosi się przez kontakt skóry ze skórą lub błoną śluzową. Nie musi dojść do wytrysku, penetracji ani uszkodzenia naskórka. Wystarczy kontakt jamy ustnej z narządami płciowymi lub odbytem osoby zakażonej.
➡ Wirus może przetrwać w jamie ustnej i gardle przez wiele miesięcy, nie dając żadnych objawów.
➡ Czasem samo zakażenie ustępuje samoistnie, ale w niektórych przypadkach prowadzi do nowotworowych zmian w nabłonku gardła, języka czy migdałków.
Czy to oznacza, że seks oralny jest niebezpieczny?
Nie – seks oralny sam w sobie nie jest niebezpieczny, ale ignorowanie zasad profilaktyki i świadomości ryzyka – już tak.
To podobna sytuacja, jak z opalaniem: słońce nie jest „złe”, ale nadmierna ekspozycja bez ochrony zwiększa ryzyko raka skóry.
Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia HPV przez seks oralny?
-
Szczepienie przeciwko HPV – rekomendowane nie tylko dla dziewcząt, ale także dla chłopców. Szczepionka chroni przed najbardziej onkogennymi typami HPV (m.in. 16 i 18).
-
Używanie prezerwatyw i lateksowych chust podczas seksu oralnego – szczególnie przy kontaktach z nowym lub niestałym partnerem.
-
Unikanie kontaktu, gdy widoczne są zmiany skórne, owrzodzenia, opryszczka.
-
Regularne badania laryngologiczne i stomatologiczne – jeśli pojawią się objawy takie jak:
• przewlekła chrypka, ból gardła, trudności z przełykaniem,
• niegojące się owrzodzenia w jamie ustnej,
• guzek na szyi lub pod żuchwą,
• krwawienie z dziąseł lub gardła.
Z perspektywy seksuologa – edukacja, nie wstyd
W moim gabinecie często spotykam się z pytaniami:
„Czy seks oralny może być niebezpieczny?”,
„Czy mogę zachorować przez pocałunek?”,
„Dlaczego nikt nas tego nie uczył w szkole?”.
Wspólny mianownik? Brak edukacji seksualnej.
Większość osób nie ma pojęcia o tym, że HPV dotyczy również mężczyzn i że może powodować raka jamy ustnej i gardła – nie tylko szyjki macicy.
Podsumowanie – świadomy seks to bezpieczniejszy seks
Seks oralny nie musi być ryzykowny – jeśli wiesz, jak się zabezpieczyć. Nie chodzi o to, by straszyć – ale by dać ludziom rzetelną wiedzę, która pozwoli im podejmować świadome decyzje.
Jeśli chcesz cieszyć się intymnością – rób to z głową.
Bo przyjemność i bezpieczeństwo mogą iść w parze.
Pamiętaj:
– Szczepienie HPV = inwestycja w zdrowie.
– Zabezpieczenie to nie tylko antykoncepcja.
– Świadoma seksualność to odpowiedzialność – wobec siebie i partnera.